Nieuw wetsvoorstel moet valse consumentenbeoordelingen op internet voorkomen: AMS licht toe!

Online shoppen heeft het laatste decennium een enorme vlucht genomen. Van boeken tot voedingsmiddelen en kleding tot witgoed: alles is in webwinkels te krijgen. Niet verwonderlijk dat consumenten – zeker nu – steeds vaker kiezen voor het gemak van online shoppen. De van oudsher goed geregelde consumentenbescherming in Nederland was echter nog niet (voldoende) ingespeeld op deze ontwikkeling. Daar moet een nieuwe wet verandering in brengen. Advocaat contractenrecht Thomas van Vugt licht de belangrijkste bepalingen uit het wetsvoorstel toe.

Wetsvoorstel ‘modernisering en betere handhaving consumentenbescherming’

Onlangs diende het kabinet het wetsvoorstel ‘modernisering en betere handhaving consumentenbescherming’ in. Dit wetsvoorstel is een uitwerking van een EU-richtlijn en beoogt de consumentenbescherming beter te laten aansluiten op de risico’s die online winkelen met zich meebrengt. Uitgangspunt is dat wat voor consumenten in de fysieke wereld geldt, voor hen ook online moet gelden. Volgens staatssecretaris Keijzer is informatie bij zowel sociale media, digitale platforms en webwinkels te vaak nog onvolledig, onduidelijk of soms zelfs misleidend. Dat betekent dat je als consument Een natuurlijke persoon die niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf.
» Meer over consument consument een aankoop kunt doen of een contract Een akte (schriftelijke vastlegging) van een overeenkomst.
» Meer over contract contract kunt sluiten, zonder dat je goed op de hoogte bent van de voorwaarden. Daardoor kunnen problemen ontstaan bij defecten of retournering.

Verbod valse klantenreviews

Een van de belangrijkste voorstellen is het verbod op het (laten) plaatsen van valse consumentenbeoordelingen. Consumenten laten in grote mate hun keuze bij internet aankopen afhangen van deze consumentenbeoordelingen. Reden genoeg om de wildgroei aan valse reviews aan banden te leggen. Op grond van de nieuwe wet moeten webwinkels consumentenbeoordelingen op echtheid controleren en de consument informeren over hoe zij dit doen.

Informatie over rangschikking zoekresultaten

Een ander belangrijk onderdeel van het wetsvoorstel is de informatieverstrekking rond de wijze van rangschikking van zoekresultaten. Een consument kan vaak binnen een webwinkel of platform een zoekopdracht invullen. De hogere rangschikking of prominentere plaatsing van online aanbiedingen in de zoekresultaten heeft vervolgens een grote impact op het keuzegedrag van de consument. Daarom moet de aanbieder van een online zoekfunctie informatie verstrekken over de wijze van rangschikking. Bijvoorbeeld of er direct of indirect door de aanbieder is betaald voor een hogere plaats op de lijst. (NB. Deze regel geldt niet voor zoekmachines zoals Google; hiervoor gelden al andere regels). 

Geen misleidende kortingen meer

Ook wordt de online praktijk van tijdelijke prijsverminderingen (sales/discounts) gereguleerd. Hiermee wordt voorkomen dat een internethandelaar een tijd een bepaalde prijs hanteert, deze prijs voor een korte tijd verhoogt en het product daarna tegen een fikse korting aanbiedt ten opzichte van die tijdelijk verhoogde prijs. Dit geeft de consument een verkeerde indruk.

Meer rechten bij gebruik ‘gratis’ digitale diensten

Consumenten krijgen daarnaast meer rechten bij het gebruikmaken van ‘gratis’ digitale diensten waarvoor zij hun persoonlijke gegevens moeten opgeven, zoals sociale media. Deze rechten worden meer in lijn gebracht met de rechten die zij zouden hebben als zij een product zouden kopen Immers, het gebruik van digitale diensten is nooit gratis: in plaats van met geld wordt er met persoonlijke data betaald.

Invoering richtlijn in alle EU-lidstaten

Aangezien veel webwinkels over de grens opereren, is het van belang dat dezelfde regels tegelijkertijd in de hele EU worden ingevoerd. Bovendien werkt de richtlijn alleen als overtredingen ook overal (op gelijke wijze) worden gesanctioneerd. De sancties zijn dan ook in de richtlijn geregeld.