Wanneer mag een opdrachtgever een
overeenkomst
Een meerzijdige rechtshandeling, waarbij een of meer partijen jegens een of meer andere partijen een verbintenis aangaan.
» Meer over overeenkomst
overeenkomst van aanneming opzeggen? Het antwoord hierop is in principe altijd hetzelfde. De wet bepaalt namelijk dat de opdrachtgever te allen tijde bevoegd is de overeenkomst geheel of gedeeltelijk op te zeggen. Maar er zijn wel financiële consequenties verbonden aan deze eenzijdige opzegging. Advocaat contractenrecht Sander Schouten bespreekt een relevant geschil tussen een software-ontwikkelaar en een opdrachtgever over deze opzeggingsmogelijkheid.
In deze kwestie had de opdrachtnemer de
opdracht
De overeenkomst waarbij iemand anders dan op grond van een arbeidsovereenkomst diensten verrichten voor een opdrachtgever.
» Meer over opdracht
opdracht gekregen een prototype dozenvouwmachine te ontwikkelen. Gedurende de productie hiervan legde de opdrachtgever alle werkzaamheden stil vanwege financiële perikelen. Enige tijd later zegt hij de opdracht geheel op. De opdrachtnemer vordert betaling van zijn nog niet betaalde facturen, alsmede nog niet eerder in rekening gebrachte uren.
De opdrachtgever betwist nog iets verschuldigd te zijn. Volgens de opdrachtgever was de opdrachtnemer namelijk tekort geschoten. Er was -kort gezegd- op het moment van opzegging namelijk een niet functionerend product gerealiseerd, aldus de opdrachtgever.
De rechtbank ziet dit anders. Weliswaar is uit de stukken komen vast te staan dat de opdrachtnemer geen werkende machine heeft opgeleverd, maar daarbij dient in aanmerking te worden genomen dat er sprake was van de bouw van een prototype van een machine. Uit het deskundigenrapport blijkt dat de machine wel de potentie had een volwaardig prototype dozenvouwer te worden, maar dat het testen nauwelijks was begonnen toen het proces door opdrachtgever werd stilgelegd. Het is min of meer aan opdrachtgever zelf te wijten dat hij nu met een niet-gereed product zit. Er is volgens de rechtbank dan ook geen sprake van wanprestatie aan de zijde van opdrachtnemer. Dit brengt met zich mee dat de opdrachtgever verplicht is de facturen van de nog niet betaalde werkzaamheden te voldoen.
Er is in deze zaak sprake van een overeenkomst tot aanneming van werk. Dan is artikel 7:764 BW toepasselijk. Hierin is bepaald dat bij (eenzijdige) opzegging door de opdrachtgever, hij de voor het gehele werk geldende prijs moet betalen. Deze worden verminderd met de besparingen die voor de opdrachtnemer uit de opzegging voortvloeien, tegen aflevering door de opdrachtnemer van het reeds voltooide werk. Indien de prijs afhankelijk was gesteld van de werkelijk door de opdrachtnemer te maken kosten, wordt de door de opdrachtgever verschuldigde prijs berekend op grondslag van de gemaakte kosten, de verrichte arbeid en de winst die de opdrachtnemer over het gehele werk zou hebben gemaakt.
Het is niet vanzelfsprekend dat contracten tussentijds eenzijdig kunnen worden opgezegd. Denk aan een huurovereenkomst voor een bepaalde tijd, een arbeidscontract of zelfs een duurovereenkomst zoals een
lease
De overeenkomst waarbij een leasemaatschappij de aanschaf van een zaak financiert en vervolgens aan de gebruiker verhuurt met de intentie de zaak uiteindelijk te verkopen.
» Meer over lease
lease- of franchisecontract. Bij deze overeenkomsten is tussentijdse opzegging dikwijls uitgesloten. Bij de aanneming van werk is deze bevoegdheid er wel. Het zou namelijk onredelijk zijn te vergen van een opdrachtgever dat hij een verplicht wordt een opdracht uit te zitten als hij er -om welke reden dan ook- geen behoefte of belang meer bij heeft. Dat hij dan wel de aannemer c.q. opdrachtnemer moet betalen voor de volledige opdracht is de prijs voor deze vrijheid.