Profiteren van andermans wanprestatie: onrechtmatig?

Een contractspartij die profiteert van de wanprestatie Niet nakomen van verplichtingen uit overeenkomst maakt schadeplichtig.
» Meer over wanprestatie wanprestatie die zijn wederpartij De tegenpartij in een procedure of de partij met wie een contract is gesloten.
» Meer over wederpartij wederpartij jegens een derde pleegt, kan aansprakelijk zijn voor onrechtmatige daad. In een recent arrest van de Hoge Raad kwam de vraag aan de orde of de koper van een pand onrechtmatig Ieder handelen of nalaten dat in strijd is met een wet of met de maatschappelijke betamelijkheid.
» Meer over onrechtmatig onrechtmatig handelde tegenover de huurder door mee te werken aan wanprestatie van de verkoper/verhuurder. Advocaat verbintenissenrecht Thomas van Vugt licht de zaak toe.

Schending voorkeursrecht van koop huurder

In deze kwestie speelde het volgende. Een huurder was met zijn verhuurder in de huurovereenkomst overeengekomen dat als de verhuurder het huurpand zou verkopen, hij dit eerst aan huurder zou aanbieden. Ondanks dit voorkeursrecht De verplichting van verhuurder het gehuurde eerst aan huurder aan te bieden als verhuurder tot verkoop besluit over te gaan.
» Meer over voorkeursrecht voorkeursrecht van koop heeft verhuurder het pand verkocht aan een derde, Joba BV. Joba BV heeft het pand direct doorverkocht. Nog voordat het pand was geleverd heeft de huurder schriftelijk bij de verhuurder/verkoper een beroep op het voorkeursrecht gedaan. Hierop heeft de verkoper Joba BV verzocht om de levering te vervroegen om “beslaglegging door huurder” te voorkomen. Aan dit verzoek heeft Joba BV medewerking verleend.

Aansprakelijkstelling  wegens onrechtmatige daad

Vervolgens heeft de advocaat van huurder zowel de verhuurder/verkoper als Joba BV gedagvaard en schadevergoeding gevorderd. De grondslag voor de vordering tegen de verhuurder/verkoper is wanprestatie: de verhuurder is de gemaakte afspraak over het voorkeursrecht immers niet nagekomen. Ten aanzien van Joba BV stelt de huurder dat de BV onrechtmatig jegens hem heeft gehandeld. Joba wist vóór de levering van het voorkeursrecht. Door niettemin mee te werken aan vervroeging van de levering heeft hij bewust geprofiteerd van de wanprestatie van de verhuurder/verkoper.

Kantonrechter: geen wanprestatie

De kantonrechter heeft de vordering jegens Joba BV afgewezen en gesteld dat niet is gebleken dat Joba BV op het moment van het aangaan van de koopovereenkomst afwist van het voorkeursrecht van koop van huurder. Weliswaar was Joba BV hiervan wel op de hoogte voordat hij meewerkte aan de levering maar hij had toen al een verplichting jegens zijn koper om het pand te leveren. Volgens de kantonrechter rustte op Joba BV niet de maatschappelijke plicht om het belang van huurder te laten prevaleren boven haar eigen contractuele verplichtingen.

Hof: wel sprake van onrechtmatige daad

In hoger beroep Ons burgerlijk procesrecht kent het beginsel dat er onderzocht wordt in twee instanties: een ieder heeft het recht op een nieuwe behandeling van de zaak door een hogere rechter.
» Meer over hoger beroep hoger beroep heeft het hof geoordeeld dat Joba BV wel onrechtmatig jegens de huurder heeft gehandeld en wijst de vordering alsnog toe. Hierbij heeft hij overwogen dat Joba voorafgaand aan de levering op de hoogte was van het voorkeursrecht van huurder. Bovendien heeft Joba bewust aan de wanprestatie van de verhuurder/verkoper meegewerkt door de levering te vervroegen en zo beslaglegging te voorkomen.

Hoge Raad: arrest hof niet goed gemotiveerd

Joba BV gaat in cassatie Het beroep dat tegen een arrest van het Hof kan worden ingesteld bij de Hoge Raad
» Meer over cassatie cassatie. De Hoge Raad is van oordeel dat het hof zijn beslissing niet voldoende gemotiveerd heeft. Weliswaar kan de handelswijze zoals in deze zaak aan de orde onrechtmatig zijn jegens de huurder, maar dan zal er wel sprake moeten zijn van bijzondere omstandigheden. Bijvoorbeeld het geval dat er sprake is van onevenredigheid tussen het belang bij nakoming van de koopovereenkomst De overeenkomst waarbij de verkoper zich verbindt een zaak te geven aan de koper tegen betaling van een prijs.
» Meer over koopovereenkomst koopovereenkomst en het belang dat bestaat bij het kunnen uitoefenen van het voorkeursrecht. De Hoge Raad vernietigt het arrest en verwijst de zaak ter verdere behandeling naar een ander Hof.

AMS: uw advocaat bij onrechtmatige daad en wanprestatie

De Hoge Raad verwijst de zaak daarom terug naar een ander hof om een beter gemotiveerde beslissing op het hoger beroep te geven. Uit de uitspraak van de hoge raad blijkt dat niet elk profiteren van een wanprestatie automatisch tot een onrechtmatige daad Onrechtmatig handelen leidt tot aansprakelijkheid. In sommige gevallen geeft de wet aan dat een derde aansprakelijk is voor door een ander veroorzaakte schade.
» Meer over onrechtmatige daad onrechtmatige daad leidt. Waar de scheidslijn ligt, hangt steeds af van de omstandigheden van het geval. Heeft u meer vragen over dit onderwerp, neem dan contact op met ons kantoor.