In het huidige economische klimaat ondervinden steeds meer mensen problemen bij het aflossen van consumentenkredieten. Ter bescherming van de
consument
Een natuurlijke persoon die niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf.
» Meer over consument
consument moeten kredietverstrekkers (banken) strenge normen naleven om zogenaamde overkreditering te voorkomen. In een recente zaak werd de Rabobank gedagvaard door een kredietnemer omdat hem een te grote lening zou zijn verstrekt. Advocaat Thomas van Vugt, gespecialiseerd in zaken over de zorgplicht van banken, licht de casus toe.
De feiten waren als volgt.
eiser
De partij die gedagvaard wordt om te verschijnen in een rechtszaak wordt aangeduid als de gedaagde. Dit in tegenstelling tot de eiser, de partij die het initiatief tot de rechtszaak heeft genomen en daartoe door een gerechtsdeurwaarder een dagvaarding heeft laten betekenen aan de gedaagde.
» Meer over eiser
Eiser heeft een lidmaatschapsrecht in een woonvereniging gekregen. Hiervoor moest hij inleggeld van € 90.000 betalen. Dit lidmaatschapsrecht geeft recht op het uitsluitend gebruik van een studio. Als eiser enkele jaren later zijn lidmaatschapsrecht probeert te verkopen, komt hij erachter dat de constructie van de studenten/starters-woonvereniging erg risicovol en ingewikkeld is. Hij raakt zijn lidmaatschapsrecht aan de straatstenen niet kwijt. Ook is de waarde van zijn lidmaatschapsrecht gedaald.
Hij start een procedure tegen (o.m.) de Rabobank die hem een lening van € 90.000 verstrekte ten behoeve van het inleggeld. Eiser verwijt de Rabobank dat zij niet aan haar zorgplicht heeft voldaan. Volgens eiser was er onder andere sprake van overkreditering. Hij houdt de Rabobank aansprakelijk voor de schade, zijnde de ‘ten onrechte’ verstrekte lening.
De Rabobank zou de financieringsaanvraag ten onrechte hebben getoetst aan de Gedragscode Hypothecaire Financieringen 2007 (GHF 2007) in plaats van de strengere normen voor consumptief krediet. Volgens eiser waren de GHF 2007 niet van toepassing, omdat deze betrekking hebben op de financiering van een registergoed, zoals een huis. In dit geval strekte de lening tot financiering van een lidmaatschapsrecht en geen registergoed, aldus eiser. Als de Rabobank de strengere normen had toegepast had zij de lening niet aan eiser mogen verstrekken.
De rechter stelt voorop dat in de Wet op het financieel toezicht is bepaald dat een aanbieder van krediet geen
overeenkomst
Een meerzijdige rechtshandeling, waarbij een of meer partijen jegens een of meer andere partijen een verbintenis aangaan.
» Meer over overeenkomst
overeenkomst mag aangaan met een consument indien niet met het oog op overkreditering van de consument onverantwoord is. In wettelijke regelingen is een consumptief krediet gedefinieerd als een “krediet (met een consument) niet zijnde hypothecair krediet”. Hypothecair krediet ziet op de kredietovereenkomst met een consument waarbij tevens een
hypotheekrecht
Een hypotheekrecht is een beperkt recht strekkende om op de daaraan onderworpen goederen een vordering tot voldoening van een geldsom bij voorrang boven andere schuldeisers te verhalen.
» Meer over hypotheekrecht
hypotheekrecht wordt gevestigd, strekkende tot verhaal bij voorrang van de vordering tot voldoening van de door de consument verschuldigde betaling.
De rechtbank overweegt dat het krediet aan eiser strekte tot de financiering van een lidmaatschap in een woonvereniging. Deze woonvereniging was echter op haar beurt eigenaar van het registergoed waarop een hypotheekrecht werd gevestigd. Er is dus sprake van woning financiering die wordt gezekerd door een hypotheekrecht. De Rabobank heeft aldus terecht de financieringsaanvraag getoetst aan de normen van de GHF 2007 en heeft op dit punt zijn zorgplicht niet geschonden.
De maatschappelijke functie van een bank brengt een bijzondere
zorgplicht
De verplichting van een opdrachtnemer om de zorg van een goed opdrachtnemer in acht te nemen.
» Meer over zorgplicht
zorgplicht met zich mee. Zowel ten opzichte van haar cliënten als ten opzichte van (belangen van) derden. De reikwijdte van die zorgplicht hangt af van de omstandigheden van het geval. Relevante omstandigheden zijn de complexiteit en risico’s van het betreffende financiële product, de kennis en ervaring van de klant en diens financiële positie.