Wanneer verjaart een vordering en hoe kan je verjaring stuiten?

Als je na een lange tijd een openstaande schuld wilt innen, kan het risico bestaan dat de schuld is verjaring Verjaring betekent dat een rechtsvordering door verloop van een bepaalde tijd niet langer in rechte afdwingbaar is.
» Meer over verjaring verjaard. Ook aanspraken op schadevergoeding of vorderingen tot herstel van gebreken in een nieuwbouwhuis kunnen verjaren. Hoe werkt verjaring, wat zijn verjaringstermijnen en wanneer beginnen deze te lopen? Een samenvatting door advocaat verbintenissenrecht Hidde Reitsma.

Onderstaande blog is nog steeds actueel. Bekijk ook de update van Hidde Reitsma, geschreven in 2017, waarin hij het verschil tussen de verjaring Verjaring betekent dat een rechtsvordering door verloop van een bepaalde tijd niet langer in rechte afdwingbaar is.
» Meer over verjaring verjaring van een vordering en de verjaring van een vonnis nader toelicht.

Wat houdt verjaring in?

De verjaring van een vordering houdt feitelijk in dat de vordering na verloop van een bepaalde termijn niet meer in rechte kan worden afgedwongen. Er blijft wel een natuurlijke verbintenis over, wat inhoudt dat de schuldenaar die na verjaring alsnog aan zijn verplichting voldoet dit niet onverschuldigd doet. De ratio is de bescherming van de rechtszekerheid: men moet niet na decennia nog geconfronteerd kunnen worden met oude claims en vorderingen. De algemene verjaring Verjaring betekent dat een rechtsvordering door verloop van een bepaalde tijd niet langer in rechte afdwingbaar is.
» Meer over verjaring verjaringstermijn bedraagt 20 jaar maar in de meeste gevallen verloopt een rechtsvordering na 5 jaar. Wanneer deze termijn begint te lopen hangt af van de aard van de rechtsvordering. We zetten de belangrijkste op een rijtje.

• De rechtsvordering tot nakoming van een overeenkomst Een meerzijdige rechtshandeling, waarbij een of meer partijen jegens een of meer andere partijen een verbintenis aangaan.
  » Meer over overeenkomst overeenkomst (bijvoorbeeld een lening, of een koopovereenkomst) verjaart 5 jaar nadat de vordering opeisbaar is geworden (bij betalingsverplichtingen is de vordering eerst opeisbaar na de uiterste betaaltermijn van bv. de factuur). Ook de vordering tot levering van een reeds betaald maar nog niet ontvangen product, verjaart na 5 jaar.
• Als er sprake is van een tekortkoming Alle gevallen waarin hetgeen de schuldenaar verricht in enig opzicht achter blijft bij hetgeen de verbintenis vergt, ongeacht of deze handelwijze de schuldenaar toerekenbaar is of niet.
  » Meer over tekortkoming tekortkoming in de nakoming van de overeenkomst, verjaren de rechten tot ontbinding van de overeenkomst of tot herstel, 5 jaar nadat de schuldeiser met de tekortkoming bekend is geworden.
• Rechtsvorderingen tot betaling van periodieke vorderingen (zoals renten van geldsommen, huur en alimentatie) verjaren door verloop van 5 jaren na de dag nadat de vordering opeisbaar is geworden.
• Ook de vordering tot schadevergoeding verjaart na 5 jaar. De termijn begint te lopen wanneer de benadeelde zowel met de schade als met de daarvoor aansprakelijke persoon bekend is geworden. Omdat dit moment soms lang op zich kan laten wachten, is in de wet opgenomen dat deze vordering in ieder geval verjaart na verloop van 20 jaren nadat de vordering opeisbaar is geworden, of de schadeveroorzakende gebeurtenis (uitzonderingsgevallen zijn milieuverontreiniging, zedendelicten en schade door letsel of overlijden).
• Bijzondere verjaringstermijnen gelden voorts in het ontslagrecht, belastingrecht en bij boetes.
• De bevoegdheid tot executie van vonnissen verjaart in beginsel pas 20 jaar na datum van uitspraak.
• Een in een notariële akte Een ondertekend geschrift, bestemd om tot bewijs te dienen.
  » Meer over akte akte vastgelegde vordering kan echter wel gewoon verjaren; in principe 5 jaar na de datum waarop die vordering opeisbaar is geworden.

Aparte regeling voor (consumenten)koopovereenkomsten

Bij koopovereenkomsten geldt een aparte regeling. In artikel 7:23 Burgerlijk Wetboek (BW) is bepaald dat de rechten van een koper op herstel of schadevergoeding vervallen als hij niet binnen bekwame tijd nadat hij heeft ontdekt (of had kunnen ontdekken) dat de afgeleverde zaak niet aan de overeenkomst voldoet, daarover heeft geklaagd. Wat een “bekwame tijd” is hangt af van de omstandigheden maar bij een consumentenkoop geldt dat een termijn van 2 maanden in ieder geval redelijk is. Vervolgens geldt dat de vorderingen van de koper verjaren 2 jaar na de ontvangst van de klacht. De verjaring betreft alle vorderingen en verweren ter zake van de tekortkoming, ook vorderingen tot vernietiging en dwaling.

Korte verjaringstermijn consumentenkoop

Overigens geldt bij een consumentenkoop De koop van een roerende zaak door een particulier bij een bedrijf.
» Meer over consumentenkoop consumentenkoop ook een korte verjaringstermijn voor de verkoper: de rechtsvordering tot betaling van de koopprijs verjaart na 2 jaar (in tegenstelling tot de 5-jaars termijn bij overige overeenkomsten en niet-consumentenkoop).

Door stuiting vangt de verjaringtermijn opnieuw aan

Het afbreken van een lopende verjaring wordt ‘stuiting’ genoemd. Stuiting vindt plaats door een daad van rechtsvervolging (het instellen van een eis door middel van een dagvaarding De inleiding van een procedure, die tevens de oproep bevat om op een bepaalde datum bij de rechtbank te verschijnen.
» Meer over dagvaarding dagvaarding), door een schriftelijke sommatie Een schriftelijke aanmaning om binnen een bepaalde termijn een contractuele of wettelijke verplichting na te komen.
» Meer over sommatie aanmaning of mededeling, of door erkenning door de schuldenaar. Overigens geldt dat bij vorderingen die niet de nakoming van een overeenkomst of schadevergoeding betreffen, een stuiting door een aanmaning of schriftelijke mededeling wel binnen 6 maanden moet worden gevolg door het instellen van een procedure. Anders is de rechtsvordering alsnog verjaard.

Stuiting: eisen aan aanmaning en mededeling

Meestal wordt een verjaring gestuit doordat de schuldeiser de schuldenaar aanmaant te betalen of de overeenkomst op andere wijze na te komen. De aanmaning of mededeling moet wel aan een aantal voorwaarden voldoen om een verjaring te stuiten. Zo moet deze altijd schriftelijk gedaan worden en moet de schuldeiser zich ondubbelzinnig zijn recht op nakoming voorbehouden. Soms kan een vordering alleen gestuit worden door een rechtsvordering in te stellen, of moet kort na de schriftelijke stuiting een procedure worden opgestart. Het is raadzaam om bij deze ingewikkelde materie altijd een advocaat verbintenissenrecht te raadplegen.