de startverklaring voor de whoa

De WHOA-procedure waarmee een schuldenaar diens schuldeisers een akkoord kan aanbieden begint met het deponeren van een startverklaring bij de rechtbank. Volgens de wet is de schuldenaar verplicht de startverklaring te deponeren zodra hij start met de voorbereiding van een akkoord. Een startverklaring is dan ook niet meer dan een verklaring waaruit dit blijkt.

Op de website van de Rechtspraak is als bijlage bij het WHOA procesreglement een invulformulier gepubliceerd dat kan dienen als startverklaring. Het betreft dus een document dat relatief eenvoudig kan worden opgesteld en ingediend. Dat dient in principe te gebeuren bij de rechtbank van de woonplaats van de schuldenaar, of indien het om een rechtspersoon gaat, bij de rechtbank van de plaats waar deze rechtspersoon haar zetel heeft.

Openbare of besloten procedure

De schuldenaar moet op de startverklaring aangeven of hij/zij kiest voor een openbare of een besloten procedure. Indien wordt gekozen voor een openbare procedure, zal de startverklaring openbaar worden gemaakt in diverse registers en zullen zittingen ook openbaar zijn. Een openbare procedure heeft als voordeel dat in de WHOA-procedure genomen beslissingen in andere EU-landen (behalve Denemarken) automatisch worden erkend. De besloten procedure heeft als voordeel dat er weinig tot geen publiciteit aan de WHOA-procedure wordt gegeven en deze dus in alle rust kan worden voorbereid.

De werking van de startverklaring

Het deponeren van de startverklaring is een formeel begin van de WHOA-procedure. Na deponering van de startverklaring zijn er diverse mogelijkheden geopend. Eén van de belangrijkste is de mogelijkheid een afkoelingsperiode aan te vragen, waarmee de schuldenaar tijdens de voorbereidingen van het akkoord wordt beschermd tegen acties van schuldeisers. Ook kan de ondernemer na deponering van de startverklaring de rechtbank vragen machtiging voor een rechtshandeling te geven, met als gevolg dat als hij die machtiging krijgt, hij (en diens contractspartijen) worden beschermd tegen het risico dat rechtshandelingen als zogenaamde paulianeuze rechtshandelingen worden aangemerkt en kunnen worden vernietigd.

Ook worden na deponering van de startverklaring sommige verrekeningen die in het kader van de financiering van de voortzetting van de onderneming worden gedaan als te goeder trouw aangemerkt.

Aanstelling van een observator

Nadat de startverklaring is gedeponeerd, kan de schuldenaar de rechtbank verzoeken een observator aan te stellen. Een observator is een persoon die als taak heeft toezicht te houden op de totstandkoming van het akkoord. De observator dient dit onpartijdig te doen en zorgt dus voor een neutrale beoordeling en rapportage aan de rechtbank voordat deze al dan niet tot homologatie van het akkoord overgaat.

Indien de schuldenaar ervoor kiest zelf het akkoord aan te bieden (en dus niet via een herstructureringsdeskundige), zal hij meestal vragen om aanstelling van een observator. Een observator heeft vanuit diens rol geen directe invloed op de inhoud van het akkoord. Een herstructureringsdeskundige daarentegen biedt een akkoord zelf aan en kan dus kiezen voor een bepaalde opzet van een akkoord. Indien een schuldenaar dit niet wil en zelf wil bepalen wat de inhoud van het akkoord is, zal hij kiezen voor aanstelling van een observator. Het is niet mogelijk dat er tegelijkertijd een herstructureringsdeskundige en observator zijn aangesteld.