de enquêteprocedure

Het Nederlandse vennootschapsrecht kent een bijzondere procedure om een onderzoek naar de gang van zaken bij en het beleid van een bedrijf mogelijk te maken. Sinds 1971 is de enquêteprocedure in het Burgerlijk Wetboek (BW) opgenomen.

De gedachte is dat de Ondernemingskamer van het Gerechtshof Amsterdam op verzoek van een aandeelhouder, een certificaathouder, een betrokken vakorganisatie of de vennootschap zelf een onderzoek kan gelasten naar het beleid en de gang van zaken van de rechtspersoon. Dat kan gaan om een coöperatie of een onderlinge waarborgmaatschappij, maar in de praktijk gaat het bijna altijd om een besloten of naamloze vennootschap.

Het onderzoek wordt uitgevoerd door één of meer door de Ondernemingskamer daartoe aangewezen personen. De Ondernemingskamer wijst het verzoek een onderzoek te gelasten alleen toe wanneer is gebleken van “gegronde redenen om aan een juist beleid te twijfelen”. Naast het onderzoek kunnen er onmiddellijke voorzieningen worden verzocht, die in het belang van de vennootschap diepgaand kunnen ingrijpen in de door de rechtspersoon gedreven onderneming.

De enquêteprocedure is gericht op sanering en herstel van de gezonde verhoudingen door maatregelen te treffen van reorganisatorische aard binnen de onderneming van de betrokken rechtspersoon. Andere doelen van de enquêteprocedure zijn opening van zaken, de vaststelling bij wie verantwoordelijk berust voor mogelijk blijkend wanbeleid en de preventieve werking die uitgaat van het mogelijk instellen van een enquête.