Civielrechtelijke aansprakelijkheid houdt kort gezegd in dat een natuurlijk persoon of een rechtspersoon aansprakelijk is voor het vergoeden van door hem/haar aangerichte schade. Het hoofddoel van het aansprakelijkheidsrecht is dan ook herstel of compensatie van geleden schade.
Wanneer je tegenover een ander persoon een onrechtmatige daad pleegt, ben je verplicht de daaruit voortvloeiende schade aan de ander te vergoeden. Wanneer er een overeenkomst is gesloten, is degene die tekortschiet in de nakoming van deze overeenkomst verplicht de schade die de andere partij hierdoor lijdt te vergoeden, tenzij de tekortkoming de schuldenaar niet kan worden toegerekend. Er is in dat geval sprake van wanprestatie.
In sommige gevallen, met name wanneer twee zakelijke partijen een overeenkomst sluiten, wordt de aansprakelijkheid door de ene partij beperkt of geheel uitgesloten door middel van een exoneratiebeding. Dergelijke bedingen vind je over het algemeen in de van toepassing zijnde algemene voorwaarden.
Als bestuurder van een onderneming kun je onder bepaalde omstandigheden persoonlijk aansprakelijk zijn tegenover schuldeisers van de onderneming die schade hebben geleden. Dit noem je bestuurdersaansprakelijkheid.
Daarnaast kunnen banken aansprakelijk zijn tegenover haar klanten of tegenover derden, wanneer zij haar (bijzondere) zorgplicht schenden. Verder heb je de aansprakelijkheid van toezichthouders als blijkt dat zij onvoldoende toezicht hebben gehouden. Ook kan de overheid aansprakelijk zijn, bijvoorbeeld tegenover een burger. Er is dan sprake van overheidsaansprakelijkheid. Als een notaris, een arts of een advocaat tekortschiet in haar dienstverlening, kan zij gehouden zijn de daaruit voortvloeiende schade te vergoeden. Er wordt dan gesproken van beroepsaansprakelijkheid. Datzelfde geldt voor andere dienstverleners, bijvoorbeeld accountants. Een accountant kan aansprakelijk worden gesteld, indien zij niet handelt zoals van een redelijk handelend accountant mag worden verwacht.
Werkgeversaansprakelijkheid is aan de orde als een werkgever aansprakelijk is voor zijn werknemer of de aansprakelijkheid voor een hulppersoon, waarbij je bijvoorbeeld als aannemer aansprakelijk bent voor de door jou ingehuurde onderaannemer.