rol van vereffenaar en erfgenamen

Vereffenaar bij geschil tussen erfgenamen  

Benoeming van een vereffenaar vindt vaak plaats indien erfgenamen niet kunnen samen werken, of het niet eens zijn over hun onderlinge vorderingen op de nalatenschap. Indien een nalatenschap beneficiair is aanvaard zijn alle erfgenamen van rechtswege samen vereffenaar. Ook als een nalatenschap niet beneficiair maar zuiver is aanvaard, dienen de erfgenamen in beginsel de nalatenschap samen af te wikkelen. Ook in de situatie dat er sprake is van een executeur testamentair, kan er sprake zijn van een situatie waarin er zoveel geschillen zijn, dat afwikkeling via de reguliere weg niet meer mogelijk is. 

Lees meer over de vereffening van een nalatenschap

Erfgenaam als schuldeiser nalatenschap 

Erfgenamen zijn in veel gevallen ook schuldeisers van de nalatenschap – bijvoorbeeld vanwege toepassing van de wettelijk verdeling, dan wel in verband met een zogenaamd “langst levende–testament”, of omdat een erfgenaam een beroep doet op zijn of haar legitieme portie. Het vaststellen van de verhoudingen tussen partijen en het volgen van de juiste koers is in dergelijke gevallen voor particuliere afwikkelaars zonder kennis van en ervaring met het erfrecht vaak buitengewoon lastig – niet in de laatste plaats omdat de afwikkeling van een nalatenschap uiteraard ook altijd een emotioneel aspect heeft. In al die gevallen kan de rechtbank een vereffenaar benoemen.  

Wanneer kan de rechtbank een vereffenaar benoemen?  

• Op verzoek van een erfgenaam indien de nalatenschap beneficiair (onder voorrecht van boedelbeschrijving) is aanvaard, dan wel op verzoek van iedere belanghebbende – denk aan een schuldeiser – of het OM, wanneer de met beheer van de nalatenschap belastte persoon in vervulling van zijn verplichtingen te kort schiet, ongeschikt is of wanneer de schulden van de nalatenschap de baten blijken te overtreffen, dan wel wanneer reeds tot verdeling van de nalatenschap wordt overgegaan voordat de nalatenschap is vereffend.
• Ook indien de nalatenschap niet beneficiair is aanvaard kan de rechtbank een vereffenaar benoemen. Dat kan op verzoek van een belanghebbende – een schuldeiser – of het OM indien er geen erfgenamen zijn, of niet bekend is wie de erfgenamen zijn of wanneer de nalatenschap niet door een executeur wordt beheerd en bekende erfgenamen de nalatenschap geheel of gedeeltelijk onbeheerd laten.
• Daarnaast kan een schuldeiser van een nalatenschap de benoeming van een vereffenaar verzoeken wanneer tot verdeling van de nalatenschap wordt overgegaan voordat de opeisbare schulden zijn voldaan of wanneer voor hem het gevaar bestaat dat hij niet of niet ten volle binnen een redelijke tijd zal zijn voldaan dan wel omdat de nalatenschap niet toereikend is of niet behoorlijk beheerd en afgewikkeld wordt al dan niet omdat een ander schuldeiser dreigt zich op de goederen van de nalatenschap te verhalen.
• Tot slot kunnen ook de schuldeisers van een erfgenaam de benoeming van een vereffenaar verzoeken, wanneer hun belangen door gedraging van de erfgenaam of van de executeur geschaad zouden worden.

Advocaat bij vereffening van nalatenschappen

Advocaat Hidde Reitsma van AMS Advocaten wordt sinds vele jaren veelvuldig benoemd als vereffenaar van nalatenschappen. Hij heeft dat gedaan in zowel eenvoudige zaken – bijvoorbeeld van een alleenstaande erflater die een hypotheek met een vermoedelijke restschuld had – als ook in zeer complexe gevallen, zowel ten aanzien van de familiegeschiedenis als ten aanzien van de samenstelling van de schuldeisers. Hidde Reitsma is in beginsel bereid tot aanvaarding van elke benoeming tot vereffenaar, doch wel na voorafgaand overleg (waarbij onder meer uiteraard een belangenconflict moet worden getoetst).