Arbitrage is een alternatieve vorm van geschillenbeslechting. Een arbitrageprocedure wordt niet bij de normale rechter of rechtbank aanhangig gemaakt maar bij (een) onpartijdige arbiter(s). Het betreft particuliere rechtspraak dat buiten de overheid om is geregeld en gefinancierd wordt door partijen en de betreffende brancheorganisaties. Wel is in de arbitragewet (boek 4 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering) geregeld hoe een
overeenkomst
Een meerzijdige rechtshandeling, waarbij een of meer partijen jegens een of meer andere partijen een verbintenis aangaan.
» Meer over overeenkomst
overeenkomst tot arbitrage tot stand komt en worden eisen gesteld aan de procedure.
Een geschil wordt alleen door arbitrage beslecht als partijen dit hebben afgesproken (bv. door middel van een arbitragebeding in een
contract
Een akte (schriftelijke vastlegging) van een overeenkomst.
» Meer over contract
contract). In sommige algemene voorwaarden wordt een arbitrageraad standaard exclusief bevoegd verklaard om geschillen te beslechten. De arbitrageprocedure verloopt in principe hetzelfde als een reguliere civiele procedure. Er gelden regels ten aanzien van
bewijs
In het Nederlandse procesrecht geldt als hoofdregel dat de rechter alleen die feiten of rechten aan zijn beslissing ten grondslag mag leggen, die in de rechtszaak aan hem ter kennis zijn gekomen of zijn gesteld en die zijn komen vast te staan.
» Meer over bewijs
bewijs, getuigen, wraking en
Voeging
Wanneer een derde zich wil aansluiten bij een procespartij in een reeds lopende procedure.
» Meer over voeging
voeging. Ook kennen veel arbitragereglementen de mogelijkheid van een arbitrage kort geding.
Een uitspraak van de arbiter heet een arbitraal vonnis en is net zo bindend voor partijen als een gewone uitspraak. Om het vonnis te executeren zal de in het gelijk gestelde partij wel eerst de rechtbank een
exequatur
Algemene benaming voor een rechterlijk verlof om een vonnis van een buitenlandse rechtbank of een arbitraal vonnis lokaal ten uitvoer te leggen.
» Meer over exequatur
verlof tot tenuitvoerlegging moeten vragen. In deze “exequatorprocedure” toetst de rechter slechts marginaal het vonnis. De zaak zal niet opnieuw worden beoordeeld.
Verschillende brancheorganisaties hebben hun eigen arbitrageraden en geschillencommissies. De Raad van Arbitrage voor de Bouw is één van de bekendste en grootste.