Advocaat verbintenissenrecht Thomas van Vugt legt uit hoe algemene voorwaarden moeten worden uitgelegd wanneer er onduidelijkheid bestaat over de inhoud van de voorwaarden.
Wanneer sprake is van een
overeenkomst
Een meerzijdige rechtshandeling, waarbij een of meer partijen jegens een of meer andere partijen een verbintenis aangaan.
» Meer over overeenkomst
overeenkomst waarop algemene voorwaarden van toepassing zijn waarbij beide partijen zelf betrokken zijn en onderhandeld hebben, worden de bepalingen uit algemene voorwaarden uitgelegd aan de hand van de Haviltex-maatstaf. Dit houdt kort gezegd in dat bij de uitleg van de inhoud van de bepalingen het met name gaat om de bedoeling van partijen en dat niet enkel de zuivere taalkundige uitleg van deze bepalingen beslissend is.
Hierbij rust op partijen die bedrijfsmatig handelen in beginsel de verplichting navraag te doen naar de betekenis van een beding wanneer dit beding niet gelijk duidelijk voor hen is. Professionele partijen mogen dan ook niet zonder meer vertrouwen op haar eigen uitleg van de in de algemene voorwaarden opgenomen bedingen, maar moet bij de gebruiker van de algemene voorwaarden controleren of zij het beding juist hebben begrepen.
Een voorbeeld van algemene voorwaarden die in beginsel moet worden uitgelegd aan de hand van de Haviltex-maatstaf zijn poliswaarden bij een verzekeringsovereenkomst. Bij de uitleg spelen met name bij algemene zorgplichten en maatwerkdekkingen subjectieve maatstaven een belangrijke rol. Uitleg naar subjectieve maatstaven houdt in dat de algemene voorwaarden moeten worden uitgelegd met het oog op de daarbij betrokken contractspartijen. De dekkingsomschrijving leent zich in beginsel voor een uitleg naar objectieve maatstaven. Uitleg naar objectieve maatstaven houdt in dat de algemene voorwaarden moeten worden uitgelegd met het oog op de doorsnee
wederpartij
De tegenpartij in een procedure of de partij met wie een contract is gesloten.
» Meer over wederpartij
wederpartij.
Tegenover de Haviltex-maatstaf staat de uitleg conform de
cao (collectieve arbeidsovereenkomst)
Een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) is een schriftelijke overeenkomst waarin afspraken over arbeidsvoorwaarden zijn vastgelegd.
» Meer over cao (collectieve arbeidsovereenkomst)
cao-Norm. Wanneer sprake is van algemene voorwaarden die relevant zijn voor een groot aantal transacties (denk aan algemene voorwaarden die landelijk gelden) en waarover niet onderhandeld is, worden deze algemene voorwaarden veelal uitgelegd conform de CAO-Norm. Deze norm houdt in dat de subjectieve partijbedoeling van de contractspartijen nauwelijks een rol speelt, dat hoofdzakelijk gekeken wordt naar de objectieve bepaalbare bedoelingen van partijen en dat de bewoordingen van de bedingen in het licht van de gehele tekst van de voorwaarden van doorslaggevende betekenis zijn.
Met name indien het gaat om een door zakelijke partijen gesloten commerciële overeenkomst die is opgesteld met behulp van juridische adviseurs, waarbij de rechtszekerheid en gebondenheid aan het woord een essentiële rol speelt, dient in beginsel te worden gekozen voor een zuivere taalkundige uitleg van de bedingen uit algemene voorwaarden.
Wanneer sprake is van een consumentenovereenkomst waarop algemene voorwaarden van een professionele partij van toepassing zijn verklaard waarover niet afzonderlijk onderhandeld is, valt deze overeenkomst onder een eigen uitlegregel: de contra proferentem-regel. Dit houdt in dat onduidelijkheden in de algemene voorwaarden ten gunste van de
consument
Een natuurlijke persoon die niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf.
» Meer over consument
consument worden uitgelegd.
Ondernemers die overeenkomsten sluiten met consumenten en daarop de door hen opgestelde algemene voorwaarden van toepassing verklaren, doen er dan ook goed aan bedingen uit deze voorwaarden in duidelijke en begrijpelijke taal op te stellen. Heeft u hulp nodig bij het opstellen van uw algemene voorwaarden dan kunnen onze advocaten u hierbij van dienst zijn.