In deze zaak ging het om een financieringsmaatschappij met een stil
pandrecht
Een pandrecht is een beperkt recht strekkende om op de daaraan onderworpen goederen een vordering tot voldoening van een geldsom bij voorrang boven andere schuldeisers te verhalen.
» Meer over pandrecht
pandrecht op een Bentley. De pandgever betaalde niet aan de financieringsmaatschappij, vervolgens wilde de financieringsmaatschappij haar vordering verhalen op de aan haar stil verpande Bentley. Volgens de koper van de Bentley – van wie de financieringsmaatschappij afgifte vorderde – ging deze vlieger niet op en mocht hij de Bentley gewoon houden omdat hij deze te goeder trouw gekocht had. Advocaat insolventierecht Thomas van Vugt bespreekt de uitspraak in deze procedure.
In de financieringspraktijk wordt veel gebruik gemaakt van stille
verpanding
Verpanding is het vestigen van een pandrecht op een goed.
» Meer over verpanding
verpanding. Bij stille verpanding is het voor derden in beginsel niet kenbaar dat deze zaken zijn verpand, omdat ze zich nog in de macht van de pandgever bevinden. Bij een vuistpand is dat anders; dan is de verpande zaak daadwerkelijk in de macht van de pandnemer gebracht en is de verpanding dus ook sowieso naar buiten toe goed kenbaar. In dit geval vestigde de financieringsmaatschappij echter een stil pandrecht op het wagenpark van een garagebedrijf, waaronder dus ook op de Bentley in kwestie.
In de pandovereenkomst stond opgenomen dat de financieringsmaatschappij afstand doet van haar stille pandrecht op zaken die binnen het kader van een normale bedrijfsuitoefening worden vervreemd. Dat brengt in het geval van de Bentley met zich mee dat als de Bentley op de gebruikelijke wijze zou zijn verkocht, deze dan niet meer onder het pandrecht van de financieringsmaatschappij zou vallen.
Volgens de financieringsmaatschappij was sprake van opzetje en was de Bentley helemaal niet verkocht. Zij meende dus dat de Bentley nog gewoon onder haar pandrecht viel. Eerst diende onderzocht te worden of de Bentley daadwerkelijk was verkocht en geleverd aan de koper. De koper kon een
koopovereenkomst
De overeenkomst waarbij de verkoper zich verbindt een zaak te geven aan de koper tegen betaling van een prijs.
» Meer over koopovereenkomst
koopovereenkomst laten zien, en ook verklaringen overleggen waardoor volgens het hof in elk geval voldoende aannemelijk was geworden dat de Bentley inderdaad was verkocht. De financieringsmaatschappij voerde daartegen echter aan dat zij ervan uitging dat de koopovereenkomst achteraf gefingeerd en opgemaakt was. Het hof vond echter dat de financieringsmaatschappij voor zo’n ernstige beschuldiging onvoldoende feiten en omstandigheden had aangevoerd, en ging aan dat verweer dus voorbij. Volgens de koper kon ook nog worden aangetoond dat de Bentley aan hem geleverd was, onder meer omdat zijn bijbel in de auto lag. Ook dat werd weersproken door de financieringsmaatschappij.
Vervolgens betoogde de financieringsmaatschappij nog dat de koper niet te goeder trouw was, omdat hij zou hebben moeten weten dat het bedrijf van wie hij de Bentley kocht niet (geheel) beschikkingsbevoegd zou zijn geweest. Daaruit zou moeten volgen dat de koper wist of had behoren te weten dat de Bentley bezwaard was met een stil pandrecht. Omdat de financieringsmaatschappij ook voor deze stelling onvoldoende feiten en omstandigheden aanvoerde, werd ook aan dit verweer voorbij gegaan. De koper had de Bentley te goeder trouw gekocht en mocht deze houden. De financieringsmaatschappij kon haar stille pandrecht niet meer uitoefenen.