Geen consistent dividendbeleid? Grond voor enquête door Ondernemingskamer!

In een recente uitspraak van de ondernemingskamer Een afdeling van het Gerechtshof te Amsterdam dat bevoegd is kennis te nemen van diverse ondernemingsrechtelijke en sociaal- of financieel-economisch georiënteerde zaken.
» Meer over ondernemingskamer Ondernemingskamer van het gerechtshof Amsterdam, is een onderzoek bevolen naar onder meer het dividendbeleid bij een familiebedrijf. Wanneer gelast de Ondernemingskamer een onderzoek, en hoe is de rechter tot deze beslissing gekomen? Advocaat ondernemingsrecht Hidde Reitsma bespreekt de zaak.

Enqueteprocedure op verzoek van aandeelhouder

Op verzoek van aandeelhouders, certificaathouders of de vennootschap zelf kan de Ondernemingskamer (OK) een onderzoek gelasten naar het beleid en de gang van zaken van de vennootschap. Dit heet een enquêteprocedure. In deze procedure had een aandeelhouder het verzoek ingediend. Wat was er aan de hand? Verzoeker was aandeelhouder van een vennootschap waarvan de bestuurders en aandeelhouders allemaal familie van elkaar zijn. Verzoeker was ook enige tijd bestuurder maar heeft deze functie neergelegd.

Onvoldoende informatieverschaffing door bestuur

Al jarenlang tracht verzoeker van het bestuur inzicht te krijgen in de cijfers met betrekking tot dochtervennootschappen, waarderingsgrondslagen en de wijze van afschrijven, investeringsplannen en andere zaken. Maar het bestuur weigert hem deze informatie te verstrekken. Verzoeker wendt zich daarom tot de OK. Hij voert aan dat er gegronde redenen zijn voor twijfel aan een juist beleid van de BV. Zo wordt hij onder meer niet voldoende geïnformeerd over de gang van zaken binnen de onderneming en is het dividendbeleid onjuist en onbegrijpelijk.

Zorgplicht BV jegens minderheidsaandeelhouder

De OK overweegt dat nu verzoeker geen bestuurder meer is hij weliswaar geen recht heeft op dezelfde informatie als die waarover het bestuur beschikt. Maar dat doet er niet aan af dat de vennootschap, uit hoofde van haar zorgplicht jegens minderheidsaandeelhouders, de belangen van verzoeker voldoende in het oog dient te houden. Dit geldt temeer omdat er sprake is van een besloten familieverhouding. De verzochte informatie is van belang voor de positie van verzoeker als aandeelhouder. Volgens de OK bestaat er geen deugdelijke grond voor het weigeren van het afgeven van informatie aan verzoeker.

Ontbreken relatie winst en hoogte dividend

Wat betreft de dividenduitkeringen is de OK met verzoeker eens dat er geen verband bestaat tussen de hoogte van het dividend Winstuitdeling aan aandeelhouders van een naamloze of besloten vennootschap.
» Meer over dividend dividend en de resultaten van de onderneming. Een kenbaar en consistent dividendbeleid ontbreekt. Gelet op de aandacht die verzoeker steeds heeft gevraagd voor het dividendbeleid, had een deugdelijk dividendbeleid wel van de BV mogen worden verwacht. Het bij verzoeker bestaande vermoeden dat er wel dividenden worden uitgekeerd aan de aandeelhouder-bestuurders (zij het onder de noemer van management fee of bonus) wordt logischerwijs gevoed door het gebrek aan kenbaar en consistent beleid.

OK: gegronde redenen voor twijfel

Mede gelet op deze omstandigheden acht de Ondernemingskamer gegronde redenen aanwezig om aan een juist beleid van de BV te twijfelen. Zij acht een onderzoek hiernaar gerechtvaardigd. Verzoeker had voorts verzocht om bij wijze van onmiddellijke voorziening een commissaris te benoemen bij de BV. Het OK wijst deze vordering toe. De commissaris zal er in ieder geval op toezien dat verzoeker de informatie krijgt waarom hij heeft gevraagd.

Onderzoek dividenduitkeringen ook in KLM-zaak toegewezen

Het voornaamste belang van een aandeelhouder in een BV is het verkrijgen van dividenduitkeringen als de BV winst heeft gemaakt. Daarom is het zo belangrijk om een helder dividendbeleid te hebben en dit ook tijdens de algemene vergadering Het orgaan binnen verenigingen en vennootschappen met in aandelen verdeeld kapitaal met alle bevoegdheid die niet aan het bestuur of aan anderen is toegekend.
» Meer over algemene vergadering algemene vergadering van Aandeelhouders aan de aandeelhouders uit te leggen. In deze zaak was hiervan geen sprake. De Ondernemingskamer heeft terecht een onderzoek bevolen. Overigens speelde deze onduidelijkheid met betrekking tot dividenduitkeringen ook bij een andere meer bekende zaak, namelijk die tussen de minderheidsaandeelhouders van KLM en KLM/Air France.